ทะเลทรายปาตันจี๋หลิน ตั้งอยู่ในเขตปกครองระดับอำเภออาลาซ่านฝั่งขวา 阿拉善右旗 เขตปกครองตนเองมองโกเลียใน เป็นทะเลทรายที่ใหญ่เป็นอันดับ 3 ของจีน
ท่ามกลางเนินทรายสูงตระหง่าน มีทะเลสาบจำนวนมาก ที่แสดงให้เห็นถึงกระบวนการพัฒนาภูมิประเทศขณะเดียวกันก็เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยอันอุดมสมบูรณ์และหลากหลายของสัตว์ป่าด้วย
ภายในทะเลทราย มีเนินทรายที่สูงที่สุดในโลก ทะเลสาบในทะเลทรายที่มีความหนาแน่นสูงที่สุด และลักษณะภูมิประเทศที่หลากหลาย
.
ชื่อปาตันจี๋หลิน หรือ Badain Jaran Desert ว่ากันว่ามาจากภาษามองโกล โดย
“Badain” นั้นเพี้ยนมาจาก “Badai” เป็นชื่อบุคคลที่เคยอาศัยอยู่ที่นี่มาตั้งแต่อดีต
ส่วน “Jaran” ได้รับอิทธิพลจากภาษาทิเบตมีความหมายว่า “นรก” หรืออาจจะหมายถึงเลข 60 ในภาษาทิเบต ซึ่งน่าจะสื่อถึงแหล่งน้ำในทะเลทรายที่มีอยู่จำนวนมาก
ทะเลทรายปาตันจี๋หลินมีพื้นที่รวมทั้งหมดประมาณ 47,000 ตารางกิโลเมตร (บางแหล่งก็ระบุว่า 49,000 ตร.กม.)
ที่นี่มีเนินทราย (Sand dune) ที่ขึ้นชื่อว่าสูงมากๆ อยู่หลายแห่ง ที่ชื่อดังมากๆ ก็คือ ปี้หลู่ถู 必鲁图峰 ที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลมากกว่า 1600 เมตร จนได้ฉายาว่าเป็นเอเวอร์เรสของทะเลทราย
ปริมาณน้ำฝนที่ตกบริเวณทะเลทรายปาตันจี๋หลินนั้นน้อยกว่า 40 มิลลิเมตรต่อปี แต่ทว่าที่นี่เป็นทะเลทรายที่มีบ่อน้ำหรือทะเลสาบน้อยใหญ่จำนวนรวมกันแล้วมากกว่า 100 แห่ง
โดยจากตัวเลขที่บันทึกมาบ่อน้ำทั้ง 144 แห่งนั้น มี 74 แห่งเป็นที่ ๆ มีน้ำตลอดทั้งปี และมี 12 แห่งเป็นแหล่งน้ำจืดที่มีคุณภาพดี
หนึ่งในทะเลทรายที่งดงามคือ ทะเลสาบต๋าเก๋อถู ซึ่งเป็นทะเลทรายที่มีสีอมชมพู โดยสีชมพูที่เห็นนั้นมาจากแร่ธาตุที่กระจายอยู่ภายใต้ผืนน้ำ
และอีกหนึ่งทะเลทรายที่มีชื่อเสียง มีเนินทรายอันสูงชันที่เหมือนจะได้ยินเสียงกระซิบแว่วมา หมิงซา 鸣沙
บรรยากาศที่เงียบสงบ แหล่งน้ำหรือพื้นที่ชุ่มน้ำและวัดเก่าแก่ เหล่านี้เป็นเสน่ห์ของปาตันจี๋หลินที่สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งชาวจีนและชาวต่างชาติ
ทะเลทรายปาตันจี๋หลินได้รับขึ้นทะเบียน มรดกโลกโดยยูเนสโกในปี 2024
ช่วงที่แนะนำให้ไปท่องเที่ยวมากที่สุดคือช่วงเดือนสิงหาคมถึงตุลาคมของทุกปี
