เจดีย์ไม้แห่งวัดโฝกง เจดีย์ไม้ที่สูงที่สุด และเก่าแก่ที่สุด ในประเทศจีน

เจดีย์ศากยมุนีแห่งวัดโฝกง 佛宫寺释迦塔 เป็นเจดีย์ที่ทำด้วยไม้ที่สูงที่สุด และเก่าแก่ที่สุดในประเทศจีน ที่ยังคงหลงเหลืออยู่ โดยเจดีย์แห่งนี้ ตั้งอยู่ในเขตอิง 应县 เมืองชั่วโจว 朔州 ในมณฑลซานซี เป็นสถานที่ท่องเที่ยวระดับ 4A ซึ่งตั้งอยู่ทางภาคเหนือของประเทศจีน

เจดีย์ไม้แห่งนี้ สร้างขึ้นมาตั้งแต่ปี 1056 โดยจักรพรรดิเหลียวเต้าจง 遼道宗 ในสมัยราชวงศ์เหลียว มีความสูง 67.31 เมตร เมื่อมองจากภายนอกจะเป็นเจดีย์ 5 ชั้น แต่แท้ที่จริงแล้ว ภายในมี 9 ชั้น เป็นเจดีย์ทรง 8 เหลี่ยม

โดยในเจดีย์ไม่พบว่ามีการใช้ตะปูหรือหมุดแม้แต่ตัวเดียว ทั้งนี้ ในการก่อสร้างเจดีย์ มีการใช้โตวก่ง 斗拱 ซึ่งเป็นภูมิปัญญาในการสร้างสถาปัตยกรรมจีน โดยโตวก่ง คือชิ้นส่วนของสิ่งค้ำยันอาคาร ซึ่งในเจดีย์แห่งนี้พบว่ามีการใช้โตวก่งถึง 54 ชนิด 480 ดอก ซึ่งถือเป็นอาคารไม้ที่ใช้โต่วกงมากที่สุดในประเทศจีน จนเรียกได้ว่า เป็น พิพิธภัณฑ์โต่วกง 斗栱博物馆

โครงสร้างของโต่วกง มีการสร้างอย่างชาญฉลาด มีการผสมผสานคานไม้โค้งกับเสาเข้าด้วยกันอย่างแน่นหนาช่วยรองรับทั้งอาคาร ในขณะเดียวกันก็สามารถเพิ่มความแข็งแกร่งและเพิ่มประสิทธิภาพในการรองรับการสั่นสะเทือนหากเกิดแผ่นดินไหว

ภายในเจดีย์มีพระพุทธรูป พระศายกมุนีพระพุทธเจ้า

อย่างไรก็ตาม เนื่องจากตัวเจดีย์ได้ผ่านลมและฝน ภัยธรรมชาติ และการเกิดแผ่นดินไหวรวมถึงได้ผลกระทบจากการทำลายด้วยฝีมือมนุษย์จากภัยสงคราม ในช่วงเวลาที่ผ่านมากว่าพันปี ส่วนหนึ่งของหอคอยไม้ รวมไปถึงส่วนที่รับน้ำหนักเจดีย์ จึงได้รับความเสียหาย

วันที่ 29 กรกฏาคม 2020 สถาบันวิจัยมรดกทางวัฒนธรรมของจีน ได้มีการจัดตั้งสถานีวิจัยเจดีย์ไม้ ในเขตอิง 究院应县木塔工作站 ขึ้น เพื่อส่งเสริมการวิจัยทางประวัติศาสตร์และมรดกทางวัฒนธรรม ในการคุ้มครองอาคารโบราณสถานและโบราณวัตถุทางวัฒนธรรม ซึ่งจะช่วยให้เกิดการประชาสัมพันธ์ การป้องกัน การพัฒนา และการใช้งานอาคารไม้โบราณ อย่างเหมาะสม

โดยหลังจากการก่อตั้งสถานีวิจัยเจดีย์แห่งนี้แล้ว จะได้มีการวิจัย ซ่อมแซม อนุรักษ์เจดีย์แห่งนี้ต่อไป

การเดินทางไปยังเจดีย์แห่งวัดโฝกง เริ่มต้นจากเมืองต้าถง สามารถนั่งรถไฟความเร็วสูงไปลงยังสถานีเขตอิง 应县站 ใช้เวลาเดินทางประมาณ 30 นาที จากนั้นให้จ้างรถต่อไปยังเจดีย์ไม้แห่งวัดโฝกง 佛宫寺释迦塔