เช็งเม้ง เทศกาลแห่งความกตัญญู

ชิงหมิง หรือเช็งเม้ง 清明 ถือเป็น 1 ใน 8 เทศกาลสำคัญของคนจีน ซึ่งเรียกว่า ปาโจ่ย และถือเป็นฤดูกาลที่ 5 ใน 24 ฤดูกาลจีน โดยปกติจะตรงกับวันที่ 4 หรือ 5 เมษายน ของทุกปี

เทศกาลเช็งเม้ง เป็นเทศกาลสำคัญของชาวจีน คำว่า เช็งเม้ง หรือ ชิงหมิง 清明 หมายถึง ความชัดเจน และ สว่าง สะท้อนให้เห็นถึงสภาพอากาศในช่วงเทศกาลนี้ว่าเป็นช่วงเทศกาลที่แจ่มใส อุณหภูมิสูงขึ้น มีน้ำฝนเพิ่มขึ้น เป็นช่วงเวลาทองของการเพาะปลูก และหว่านเมล็ดพันธุ์ในช่วงฤดูใบไม้ผลิ

เช็งเม้งเป็นช่วงเวลาที่ท้องฟ้าและอากาศปลอดโปร่ง สว่างสดใส หมายถึง ความสุขของฤดูใบไม้ผลิ เพราะในช่วงเวลาของเทศกาลนี้อยู่ในช่วงฤดูใบไม้ผลิ ที่มีความเขียวขจีของใบไม้ และต้นหญ้า

ตำนานที่มาของเทศกาลเช็งเม้ง เกี่ยวข้องกับ เทศกาลหันสือ 寒食节 ซึ่งเป็นเทศกาลที่เกิดขึ้นก่อนวันเช็งเม้งหนึ่งวัน ในภาษาอังกฤษเรียกว่า The Cold Food Festival  เกี่ยวข้องกับ จิ้นเหวินกง ในยุคชุนชิว

ตำนานเทศกาลเช็งเม้ง

เทศกาลแห่งความกตัญญู

ไหว้หลุมศพบรรพชน ปัดกวาดหลุมศพ กราบไหว้สุสานบรรพบุรุษ

มีความเชื่อว่า วันชิงหมิง เป็นหนึ่งในสามวันที่โลกมนุษย์ และโลกวิญญาณ อยู่ใกล้กันที่สุด ดังนั้น เทศกาลชิงหมิง จึงเป็นช่วงที่ชาวจีนมีธรรมเนียมปฏิบัติเกี่ยวกับการไปปัดกวาดและกราบไหว้สุสานบรรพบุรุษ อีกทั้ง ในช่วงชิงหมิง หรือเช็งเม้ง เป็นช่วงเวลาที่อากาศดี จึงเหมาะกับการที่ลูกหลานจะเดินทางไปยังหลุมศพของบรรพบุรุษเพื่อกราบไหว้ ปัดกวาด ดูแลทำความสะอาดรอบ ๆ หลุมศพ ของบรรพชน

พกชิงหมิงหลิ่ว 清明柳 หรือ กิ่งหลิว ป้องกันสิ่งอัปมงคล

การพกกิ่งหลิวติดตัวหรือเสียบไว้ที่ประตูบ้าน ถือเป็นอีกหนึ่งธรรมเนียมนิยมประจำเทศกาลเช็งเม้ง โดยชาวจีนเชื่อว่ากิ่งหลิว เป็นพืชที่มีพลังชีวิตสูง เป็นไม้มงคล ช่วยป้องกันสิ่งชั่วร้าย

ฤดูแห่งการท่องเที่ยวในฤดูใบไม้ผลิ

วันเช็งเม้ง ไม่เพียงแต่เป็นช่วงเวลาในการไปสักการะสุสานบรรพชน แต่ยังเป็นช่วงเวลาทองแห่งการท่องเที่ยว เนื่องจากในช่วงวันเช็งเม้ง ในประเทศจีน อยู่ในช่วงฤดูใบไม้ผลิ ต้นไม้ผลิดอกออกใบ ให้บรรยากาศที่สดชื่น สวยงาม เหมาะกับการท่องเที่ยว

กิจกรรมกีฬา ในช่วงเทศกาลชิงหมิง ในสมัยโบราณ

เล่นว่าว 风筝

ว่าว เป็นของเล่นที่มาตั้งแต่ในสมัยจีนโบราณ โดยชาวจีน ใช้ไม้ไผ่และผ้าไหม ในการทำว่าว เชื่อกันว่า การประดิษฐ์ว่าว มีความเกี่ยวข้องกับม่อจื้อ หรือม่อตี้ 墨翟 ปราชญ์ในยุคเดียวกับขงจื้อ ในยุคชุนชิว

ชู่จวี 蹴鞠 เตะบอลจีนโบราณ

ชู่จวี เป็น กีฬาที่มีมาตั้งแต่สมัยจีนโบราณ การเล่นชู่จวีจะแบ่งผู้เล่นออกเป็น 2 ฝ่าย ต่างฝ่ายใช้ขาหรือเท้าเตะลูกบอลซึ่งทำจากหนัง เพื่อไปทำประตูของฝ่ายตรงข้าม โดยประตูชู่จฺวีจะเป็นห่วงไม้ขนาดใหญ่ที่แขวนจากที่สูง

อาหารการกิน ในช่วงเทศกาลเช็งเม้ง

ชิงถวนจื่อ 青团子

ในช่วงเทศกาลเช็งเม้ง ชาวจีนภาคใต้จะนิยมทานขนมชิงถวนจื่อ ทำจากแป้งข้าวเหนียวผสมกับน้ำอ้ายเฉ่า (พืชชนิดหนึ่งซึ่งมีสีเขียว) แล้วปั้นเป็นก้อนกลม ส่วนชาวจีนภาคเหนือ จะใช้พุทธากวนและแป้งข้าวเหนียวปั้นเป็นก้อนกลม ๆ เช่นเดียวกัน

จูชังเปี๊ยะ

จูชังเปี๊ยะ เป็น ภาษาจีนแต้จิ๋ว หมายถึง ขนมสำหรับใช้ไหว้เชงเม้งโดยเฉพาะ ส่วนผสมของ จู ชัง เปี๊ยะ จะประกอบด้วย ต้นหอม มันหมู และงา มาทำเป็นไส้แล้วห่อด้วยแป้ง 

ติดตามเรื่องเล่าจีน ได้ที่ ช่อง Chinatalks และ Fanpage Chinatalks